MGA SANAYSAY

"Kwaderno"

Sanaysay ni Shalom Dela Cruz

            Libo-libong mga estudyante ang pumapasok sa kani-kanilang paaralan araw-araw. Bagama’t tingnan muna natin at suriin ang totoong kalidad ng edukasyon dito sa Pilipinas.

            Sa buhay ngayon, para ikaw ay makakuha ng malaking sweldo, kailangan mo ng maganda at estableng trabaho. Para magkaroon ng magandang trabaho, kailangan mo munang magtapos ng edukasyon. Sa madaling salita, kailangan ng mataas na kalidad ng edukasyon para sa magandang kinabukasan. Ngunit dito sa Pilipinas, kahit na ang kalidad ng edukasyon ang isa sa mga prayoridad ng gobyerno, minsan ay hindi ito napagututuonan ng pansin. Ilan sa mga dahilan ng pagbaba ng edukasyon dito sa Pilipinas ay mababang sahod ng mga guro, kakulangan sa mga pasilidad ng mga paaralan. Matagal na itong problema ng Pilipinas, at hanggang ngayon ay hindi pa rin natatamo ang pinakaepektibo at pinakamagandang kalidad ng edukasyon para sa mga mag-aaral. Dapat ay mabigyan ang bawat tao, mayaman man o mahirap ng magandang edukasyon dahil ito ang magtataguyod at magbubukas ng mabuting kinabukasan para sa kanilang sarili, pati na rin sa bayan.

            Isa ang mababang kalidad ng edukasyon sa mga kritikal na suliraning dapat malutas agad ng ating administrasyon. Pagtutulungan at responsibilidad ng gobyerno at ng mga mamamayan ang kailangan para ito ay malutasan, Ikaw, hihintayin mo ba muna ang aksyon ng gobyerno sa suliraning ito, o ikaw sa sarili mo ay magbabago para sa kabutihan ng lahat?

           

“Diskriminasyon sa Pilipinas”

sanaysay patungkol sa diskriminasyon ni Micah Duque

Ang pinaka-malaking problema sa lipunan ng ating bansa at ng buong mundo ay ang diskriminasyon sa aspekto ng pagiging asyano, sa kulay ng balat at maraming pang iba. Ano nga ba ang Diskriminasyon?. Una ito ang pagtrato ng masama dahil ang isang tao ay naiiba. Sa Pilipinas ang pinaka malalang halimbawa ng diskriminasyon ay ang mga bumbay na naninirahan sa bansa, sila ay kadalasang tinutukso dahil sa kanilang masang-sang na amoy, mahahabang buhok sa lalaki. Isa namang pinaka malala na diskriminasyon ay ang kasulukuyang nangyayari sa Estados Unidos na ang iyong katalinuhan, buong pagkatao ay ibinabase sa kulay ng iyong balat.

Ang LGBTQ+ ay nakakaranas ng matinding diskriminasyon dahil sila ay naiiba at hindi pinapanigan ng mga grupo ng relihiyon dahil sinasabi daw sa kanilang bibliya na ang ginawa lamang ng ama ay ang babae at lalaki at wala nang iba pang kasarian ang tao kundi yoon lamang. Ang isang halimbawa nito ay ang pagtrato ng parang salot sa lipunan ang mga “bakla” sa parlor na binibigyan tayo ng serbisyo na katulad din ng mga pangkaraniwang tao. Ang isa sa pinaka malalang epekto ng diskriminasyon ay ang pagbaba ng tiwala at pagmamahal sa sarili ng mga tao na nakaranas ng nasabing isyu. Halimbawa din ng diskriminsayon ang pagiging insulto ng salitang “nigga” sa mga tao na hindi naman masasabing isang itim na amerikano. Tulad ng pagsabi ng “nigga ang panget mo, nigga ka kasi ang itim mo”. Para saakin ang diskriminasyon ay hindi kailanman ma-reresolba sapagkat hanggang nandiyan ang pagiging makasarili at masama ng mga mamayan ng mundo.

Lubos akong nahihirapan sapagkat lahat naman tayo ay tao na mayroong pinaglalaban pero bakit ito ay nauwi sa madugong awayan na ng resulta ng diskriminasyon base sa panlabas na itsura. Ang aking mapapayo sa lahat ng tao na humihinga at nakaapak sa mundo ay mahalin niyo ang isa’t isa ng katulad ng pagmamahal sa atin ng poong maykapal.

  "LUBID"

ni: Christine Joyce M. Zalzos

          Ang pagsasagawa ng parusang kamatayan sa isang tao ay isang gawain na isinasakatuparan sa mga krimeng tulad ng pagpatay, pagrape at paggamit ng bawal na gamut. Nakakatulong ba sa ating lipunan ang pagsasagawa ng parusang kamatayan? Solusyon ng aba ito sa problema ng bansa?

          Ang parusang kamatayan ay isang paglilitis kung saan hindi makatarungan ang ginagawa, binibogyan nila ng hangganan ang buhay sa kung saan pwede pang magbago. Ang mahihirap na nasasakdal ang labis na naapektuhan dahil hindi nila kayang kumuha ng mahusay na abogado upang depensahan ang kaso laban sa mayaman na nasa kabilang panig na nag diriin sa nasusukdulan. Ang parusang kamatayan ay dapat mapatupad dahil ito ay isang paraan at hatol upang bigyan solusyon ang suliranin ukol sa kriminalidad, at ito ay para takutin ang mga criminal na gumawa ng masama. Nguni tang parusang kamatayan naman talaga ay hindi lang talaga ipinapatupad upang pigilan ang kriminalidad, ito ay isang hatol na ipinatupad para ipinaglaban ang hustisya. Napapanahon rin ngayon ang isyung “ extra – judicial killing” at kung ipapatupad ang parusang kamatayan ay posibleng masolusyonan ito ngunit hindi naman ibig sabihin nito na legal na ang pumatay ng tao maging makatarungan lamang ang paghahatol sa mga kriminal

          Bilang konklusyon, nakikita kong isa itong solusyon sa paglutas ng krimen sa lipunan sapagkat binibigyan ito ng hustisya ang mga nabiktima. Ang pagbibigay ng parusang kamatayan ay isang hakbang upang magsimula ng bagong buhay at makabuo ng panibagong kinabukasan. Ikaw ba, saan ka papanig?

“Giyera”

Sanaysay ni Miguel Licaros

                        Droga, krimen. Ito ang mga bagay na pinagtutuunan ng pansin ng Administrasyong Duterte. Ngunit ang pagpuksa nito ay nababalot ng batikos dahil sa labis na pagpatay sa mga di – umanong salarin. Makatarungan nga ba ito? Dapat pa ba itong ipagpatuloy?

                        Sa ngayon, kaliwa’t kanang mga balita ang ating naririnig sa radyo, nakikita sa mga pahayagan at sa telebisyon. Mga patayan na may kaugnayan sa droga at krimen na di maipaliwanag ng pulisya. Isang halimbawa ay ang paghuli ng mga pulis Caloocan sa di – umanong tulak ng droga, ang kontrobersyal na si Kian Lloyd Delos Santos. Namatay ang binatilyo dahil di – umanong ito’y nanglaban kaya ito binaril. Naging kontrobersyal ito dahil sa ma-anomalyang pangyayari o foul play na naganap, kaya kaliwa’t kanang pagtuligsa ang naranasan ng ating mga pulisya ngayon. Ang mga may sala ay nakasuhan na. Sila ngayon ay sinasala upang ang imahe ng pulisya ay umayos na.

                        Ang giyera ngayon kontra sa krimen at droga ay talagang nakakapagtaka. Ito ba ay makatao? Makadiyos? Makatarungan? Dapat pa ba itong ipagpatuloy? Ikaw ang humusga para sa ikabubuti ng ating bayan. 

"Bala"

sanaysay ni Nishel Dulalia 

Babae o lalaki lahat ng tao ay nasa peligro sa panahon natin ngayon. Rape, paggamit ng droga, Extrajudicial killings, Kahirapan at iba pa. Ilan lang sa ating suliranin sa ating lipunan. Lalo na ang tinatawag na extrajudicial killing, ang pagpatay sa mga tao nang hindi man lang dumadaan sa korte.

Marami ng kaso ang pagpatay dito sa ating bansa at marami nading taong bayan ang nagrereklamo dito ngunit ang ating kasalukuyang pangulo ay hindi man lang makinig sa mga hinaing ng mga Pilipino tanging kanyang kagustuhan lang ang laging nasusunod. Sa ating bansa laganap ang transaksyon ng droga at utos ng ating pangulo na patayin lahat ng mga "druglords". Maraming bali-balita tungkol sa extrajudicial killing  at ang kadalasang biktima dito ang mga sangkot sa droga. Mga pulis mismo ang pumapatay sa mga taong ito na dapat ang kanilang tungkulin ay protektahan ang mga mamamayan. Para sa akin ito ay hindi tama at wala tayong karapatan na bawiin ang buhay ng isang tao sabi nga sa ating Bibliya "Masama ang pumatay ng kapwa." ngunit sa ating henerasyon ngayon kay dali dali ng pumatay ng kapwa. Madami ang humihingi ng hustisya lalo na ang batang si Kian na binaril ng mga pulis kahit ito ay wala namang kasiguraduhan na siya ay sangkot sa droga. Bago tayo mag paputok ng bala sana'y siguraduhin muna natin ang magiging ka kahihinatnan nito dahil hindi naman natin mababalik ang buhay na nawala.

Paano tayo magkakaisa kung mismo ating gobyerno ay di nakikiisa sa taong bayan? Kailan ba natin makakamit ang seguridad at kalayaan? Ating bansa na puno ng kababalaghan at problema. Paulit-ulit na isyu ngunit hindi man masolusyunan ng gobyerno. Kaya ikaw simulan mo ang pagbabago at makiisa sa ating bansa!.